در پاسخ به این سوال که چسب پلی اورتان چیست؟ باید بگوییم در دنیای امروز چسب‌های مختلفی تولید شده‌اند که کاربردهای متفاوتی دارند. برخی از چسب‌ها کاربرد صنعتی داشته و برای چسباندن سطوح مختلف یکدیگر مورد استفاده قرار می‌گیرند. یک دسته از چسب‌های مهم صنعتی که کاربرد گسترده‌ای دارند تحت عنوان چسب پلی اورتان شناخته می‌شوند. این چسب‌ها توانایی بالایی در چسباندن سطوح مستحکم به یکدیگر دارند.
به طور کلی چسب‌ها مواد شیمیایی هستند که به منظور اتصال طولانی مدت دو سطح به یکدیگر استفاده می‌شوند. در گذشته که تکنولوژی آنقدر پیشرفت نکرده بود، از چسب‌های طبیعی استفاده می‌شد. چسب‌های طبیعی که اغلب از گیاهان بدست می‌آمدند، توانایی چسباندن سطوح مستحکم را به یکدیگر نداشتند. اما با پیشرفت علم و دانش و توسعه آزمایشگاه‌های صنعتی به مرور انواع چسب‌ها تولید شدند. بعد از گذشت سال‌ها، تولید چسب به یک صنعت تبدیل شده و به عنوان صنعت چسب سازی شناخته می‌شود.
امروزه برای مشاغل و کارهای مختلف چسب‌های مخصوص و متنوعی ساخته شده‌اند. برخی از این چسب‌ها بسیار پرکاربرد بوده و برای فعالیت‌های مختلفی استفاده می‌شوند. چسب‌های پلی اورتانی از همین دسته چسب‌ها هستند و در صنایع مختلف کاربرد دارند. از چسب‌های پلی اورتان در زندگی روزمره نیز استفاده می‌شود و برای مصارف خانگی هم مناسب هستند. البته چسب‌هایی که بر پایه پلی اورتان ساخته می‌شوند، با یکدیگر تفاوت دارند.
با توجه به این که چسب مورد نظر از واکنش چه موادی با یکدیگر ساخته شده است، می‌تواند قدرت چسبندگی متفاوتی داشته باشد. بنابراین برای انتخاب چسب پلی اورتان مورد نظر باید با توجه به نوع نیاز خود تصمیم بگیرید. چرا که شدت چسبندگی انواع چسب‌های پلی اورتان با یکدیگر متفاوت است. اما به طور کلی می‌توانیم چسب‌های پلی اورتان را جزو چسب‌های محکم و مادام العمر در نظر بگیریم. علت این موضوع، ویژگی‌های ساختاری چسب‌های پلی اورتان است.
چسب پلی اورتان چیست؟
یکی از کاربردی‌ترین چسب‌های موجود در بازار، چسب پلی اورتان هستند. همه ما حداقل یکبار، سروکارمان به این چسب‌ها افتاده است. این چسب‌ها نوعی پلیمر ترموستی محسوب می‌شوند و در برابر نور خورشید و گرما مقاومت خوبی دارند. یکی از ویژگی‌های انحصاری این چسب‌ها، وارفتگی بسیار کم است؛ یعنی یک چسب پلی اورتان به راحتی نرم نشده و وارفته نمی‌شود. از طرف دیگر، مقاومت در برابر رطوبت نیز در آنها دیده می‌شود. به همین دلیل، برای سطوح مختلف کارایی دارد و چسبندگی خود را حفظ می‌کنند.
چسب پلی اورتان از آن دسته چسب‌های پلیمری است که در صنعت مورد استفاده قرار می‌گیرد. این چسب از واکنش گرمازا پلیول و ایزوسیانات تشکیل می‌شود. سیستم چسب‌های پلی اورتان به این صورت است که در مقابل گرما مقاوم بوده و به راحتی ذوب نمی‌شوند. این چسب‌ها دارای انواع ترموپلاستیک نیز هستند که در مقابل حرارت مقداری نرم خواهند شد. اما به طور کلی چسب‌های پلی اورتان به هنگام چسباندن سطوح به یکدیگر، با آنها وارد واکنش شیمیایی می‌شوند.
این واکنش شیمیایی موجب پدید آمدن ساختار پایداری است که می‌تواند برای مدت بسیار طولانی به همان شکل باقی بماند. از پلیمرهای پلی اورتان در برخی مصارف به عنوان کاتالیزور نیز استفاده می‌شود. چرا که به هنگام واکنش دو ماده مختلف، سرعت واکنش را افزایش داده و در پایان نیز به صورت دست نخورده باقی می‌ماند. چسب‌های پلی اورتان با نام چسب‌های پیو یا pur نیز شناخته می‌شوند.
ویژگی های چسب پلی اورتان
ویژگی های چسب پلی اورتان، نشان می‌دهد که از این چسب‌ها در چه مسیری می‌توانید استفاده کنید. شاید اولین و مهمترین ویژگی این چسب‌ها، بی‌ضرر بودن آنها برای سلامت بدن است. با این که یک ماده شیمیایی است، اما ترکیبات آسیب‌زننده ندارد. بعد از این ویژگی، به ویژگی‌هایی می‌رسیم که برگرفته از ساختار است. این ویژگی‌ها در تمام چسب‌های پلی اورتان وجود ندارند، پس برای خرید چسب پلی اورتان، دقت کافی را به خرج دهید و مدل مناسب را تهیه کنید.
در ادامه، به برخی ویژگی های چسب پلی اورتان اشاره میکنیم:
- مقاوم در برابر آب
مقاومت چسب در برابر آب و رطوبت برای درزگیری مخازن آب
- قابل استفاده در فضای آزاد
حفظ چسبندگی چسب در برابر عوامل جوی و مناسب برای صنایع مختلف
- مقاوم در برابر افزایش دما
کاهش تاثیر گرما بر ساختار چسب
- چسبندگی بالا
چسبندگی قوی برای اتصال مصالح ساختمانی
- رنگ‌پذیری
دارای قابلیت رنگ‌پذیری و شکل‌پذیری و مناسب برای دکوراسیون و نمای ساختمان
- سرعت گیرایی مناسب
زمان گیرایی استاندارد برای انجام عملیات مورد نظر شما
پیشنهاد میکنیم برای کسب اطلاعات بیشتر مقاله نحوه استفاده چسب پلی اورتان را مطالعه کنید.
انواع چسب پلی اورتان
همانطور که گفته شد، چسب‌های پلی اورتان انواع مختلفی دارند. این چسب‌ها با توجه به نوع ویژگی و ساختاری که دارند، در دسته‌بندی‌های مختلفی قرار می‌گیرند. یک مدل از این چسب‌ها به عنوان چسب‌های الاستیک شناخته می‌شوند. علت این موضوع کشش و الاستیسیته بالای چسب پلی اورتان در عین مقاومت بالای آن است. نوع دیگری از چسب‌های پلی اورتان نیز به عنوان چسب‌های سخت شهرت دارند. بنابراین انواع چسب پلی اورتان به لحاظ میزان انعطاف به دو دسته زیر تقسیم می‌شوند:
- چسب‌های پلی اورتان سخت یا غیر منعطف
- چسب‌های پلی اورتان منعطف با الاستیسیته بالا
اما چسب‌های پلی اورتان نوع دسته‌بندی دیگری نیز دارند. این چسب‌ها با توجه به قدرت و سرعت در چسبندگی هم دسته‌بندی می‌شوند. در این نوع دسته‌بندی چسب‌های پلی اورتان به سه دسته: چسب‌های پلی اورتان سبک، چسب‌های پلی اورتان سنگین و چسب ژل‌ها تقسیم می‌شوند. در ادامه هر کدام را به صورت جداگانه توضیح خواهیم داد.
چسب پلی اورتان سبک
این مدل از چسب‌های پلی اورتان ساختار سبک‌تری داشته و به سرعت خشک می‌شوند. قدرت این چسب‌ها در مقایسه با انواع دیگر چسب پلی اورتان کمتر بوده و در عوض با سرعت بالاتری عمل می‌کنند. بنابراین در مصارفی که بالا بودن سرعت چسبندگی اهمیت ویژه‌ای دارد از این چسب‌ها استفاده می‌کنند.
چسب پلی اورتان سنگین
این چسب‌ها قدرت چسبندگی بسیار بالایی دارند و می‌توانند سطوح مختلف با مقاومت مکانیکی بالا را به یکدیگر متصل کنند. ماندگاری چسب پلی اورتان سنگین، مانند قدرت آن بسیار بالاست و حتی در مقابل تغییرات دمایی نیز دچار آسیب نمی‌شود. اما سرعت چسبندگی این چسب نسبت به انواع سبک آن کمتر است و دیرتر خشک می‌شود.
چسب ژل‌های پلی اورتانی
قدرت و سرعت چسبندگی این مدل چسب‌ها در محدوده‌ای مابین چسب‌های سبک و سنگین قرار دارد. این چسب‌ها نیز به سرعت عمل می‌کنند و قدرت نسبتاً بالایی در چسبندگی دارند. از مهمترین چسب ژل‌های پلی اورتانی می‌توانیم به چسب‌های سوسیسی پلی اورتان اشاره کنیم.
آیا استفاده از چسب پلی اورتان خوب است؟
خوبی استفاده از چسب پلی اورتان چیست؟ این سوال بسیاری از افرادی است که می‌خواهند از چسب پلی اورتان استفاده کنند؛ اما دلایل ویژه استفاده از این چسب را به خوبی نمی‌دانند. در پاسخ به این سوال باید بگوییم که چسب‌های پلی اورتان از کیفیت بسیار بالایی برخوردار هستند و می‌توانند سطوح مختلفی را به یکدیگر بچسبانند.
قدرت چسبندگی این چسب‌ها به قدری زیاد است که از آنها در صنعت خودروسازی و آپارتمان‌سازی نیز استفاده می‌شود. در نتیجه اگر می‌خواهید از چسب‌های پلی اورتان استفاده کنید، می‌توانید با خاطری جمع آنها را به کار ببرید.
کاربرد چسب پلی اورتان
دنیای پلیمرها، دنیای عجیبی است. گروه ایزاسیاناتی‌ها، هر ماده دارای اکسیژن فعال را شامل می‌شود که حاصل واکنش آنها، پلیمر را پدید می‌آورد. به طور کلی، پلی اورتان‌ها فرم‌های مختلفی دارند و عمده کاربرد چسب‌های آن، چسباندن سطوح مختلف است. در ادامه، به کاربرد چسب پلی اورتان در ابعاد دیگر اشاره میکنیم:
- نما و دکوراسیون
ویژگی رنگ‌پذیری این چسب‌ها باعث شده تا در صنعت دکوراسیون نقش پررنگی داشته باشند.
- ساختمان‌سازی
قدرت بالای برخی از چسب‌های پلی اورتان راه را برای استفاده از این چسب‌ها برای چسباندن مصالح ساختمانی باز کرده است.
- آب‌بندی
پر کردن درزها و عایق سازی، یکی دیگر از کاربرد چسب پلی اورتان محسوب می‌شود که هم مصرف خانگی و هم مصرف صنعتی دارد.
- مونتاژ لوازم و محصولات
برای چسباندن بخش‌های مختلف کفش، درزگیری مخازن آب، اتصال قطعات خودرو، مبل‌سازی و دیگر مثال‌های این چنین، از چسب پلی اورتان مناسب استفاده می‌شود.
معایب چسب پلی اورتان
قبل از آن که به بررسی معایب چسب پلی اورتان بپردازیم، بد نیست چند نکته را در نظر داشته باشید. برای استفاده از این چسب، از دستکش استفاده کنید تا درگیر دردسر پاک کردن آن از پوستتان نشوید. توصیه ما این است که برای افزایش قدرت چسبندگی و حفظ دوام چسب در شرایط مختلف، سطوح را از گرد و خاک، آلودگی و چربی پاک کنید. سطح آلوده، قطعا بازده چسب را پایین می‌آورد.
قبل از خرید، حواستان به معایب و نقاط ضعف چسب پلی اورتان باشد. اگر قبلا تجربه استفاده از چسب‌های اپوکسی را داشته باشید، عملکرد چسب پلی اورتان شما را راضی نخواهد کرد؛ بنابراین اگر قدرت چسبندگی بی‌چون‌وچرا می‌خواهید، به سراغ چسب اپوکسی بروید.
این چسب با پوست دستتان شوخی ندارد؛ اگر با پوست دستتان برخورد کند، به این راحتی‌ها پاک نخواهد شد. به همین دلیل، استفاده از دستکش را جدی بگیرید. آخرین نقطه ضعف چسب پلی اورتان، تاریخ انقضای نسبتا کوتاه آن است. اگر یک سال پس از باز کردن درب چسب آن را استفاده نکنید، احتمالا کارایی خود را از دست خواهد داد. پیشنهاد میکنیم برای کسب اطلاعات بیشتر مقاله چسب پلی اورتان با چی پاک میشه را مطالعه کنید.
مزایای چسب پلی اورتان
اگر می‌خواهید بدانید که مزایای چسب پلی اورتان چیست، باید به خواص این چسب توجه کنید. چسب پلی اورتان خواص بسیار زیادی دارد که این چسب را از سایر چسب‌ها متمایز کرده است. مهمترین مزیت چسب پلی اورتان، قدرت آن در چسبندگی سطوح مختلف به یکدیگر می‌باشد. این چسب مزایای دیگری نیز دارد که شامل موارد زیر هستند:
- مقاومت در برابر آب و هوای مختلف و مناسب برای محیط‌های باز
- ضد آب بودن چسب‌های پلی اورتان
- تولید آسان و استفاده راحت
- تولید در انواع مختلف با گرانروی مناسب
- خشک شدن سریع
- قدرت بالا در چسبندگی سطوح مستحکم
- قیمت چسب پلی اورتان
روش استفاده از چسب پلی اورتان
برای استفاده از انواع چسب‌های پلی اورتان سوسیسی و کارتریجی به تفنگ چسب کاری احتیاج دارید. به کمک تفنگ به راحتی می‌توانید نواحی مورد نظر را چسب بزنید. قبل از انجام عملیات چسب کاری توجه داشته باشید که سطوح به خوبی تمیز شده باشند. سپس تیوپ چسب را در تفنگ قرار داده و جا بیندازید. در مرحله بعد نوک تیوپ چسب را به آن متصل کنید و با دقت قسمت دلخواه را چسب بزنید. به هنگام چسباندن دو قطعه به یکدیگر دقت داشته باشید که نیازی به گیره و فشردن دو قطعه به هم بعد از چسب زدن وجود ندارد.
سخن پایانی
توضیح دادیم که چسب پلی اورتان چیست و چه مشخصات و کاربردهایی دارد؛ در نهایت، اگر به دنبال چسبی هستید که حداکثر بازده را در محیط مرطوب داشته باشد، برای خرید چسب پلی اورتان تردید نکنید. این چسب برخلاف چسب اپوکسی، در برابر آب و رطوبت مقاومت خوبی داشته، اما برای محیط‌های خشک، توصیه نمی‌شود. به همین دلیل است که آب‌بندی و عایق سازی، از مهمترین مزایای چسب پلی اورتان محسوب می‌شود. همچنین این چسب برای فعالان حوزه ساختمان سازی، یک گزینه خوب و مقرون‌به‌صرفه است.
سوالات متداول
آیا چسب‌های پلی اورتان در مقابل رطوبت مقاومند؟
بله، چسب‌های پلی اورتان مقاومت ویژه‌ای در برابر آب و رطوبت دارند.
مقاومت چسب‌های پلی اورتان در مقابل حرارت چگونه است؟
این چسب‌ها با تغییرات دمایی، ذره‌ای دچار آسیب نخواهند شد.
پرمصرف‌ترین انواع چسب‌های پلی اورتان کدامند؟
چسب‌های سوسیسی و کارتریجی از پرمصرف‌ترین انواع چسب‌های پلی اورتان هستند.
